Święto Pracy w dniu 1 maja dziś nie ma takiego charakteru i wydźwięku oraz oprawy jak niegdyś. Zostało wprowadzone w roku 1889, a w Polsce obchodzone jest jako święto państwowe od 1950 roku. Kościół Katolicki wspomina w tym dniu św. Józefa – patrona ludzi pracy. W Kole socjalistyczne wiece 1-majowe odbywały się już długo przed wojną oraz kilkadziesiąt lat po wojnie. Jak kiedyś wiecowano w Kole 1 Maja, jakie były pochody oraz majówki? – możecie zobaczyć na zdjęciach archiwalnych pod spodem oraz na unikatowym filmie z 1988 roku. Zachęcamy do oglądania i komentowania!

Święto Pracy, Międzynarodowy Dzień Solidarności Ludzi Pracy, popularnie zwany 1 Maja – międzynarodowe święto klasy robotniczej, obchodzone od 1890 corocznie w dniu 1 maja. W Polsce Święto Pracy jest świętem państwowym od 1950. Święto wprowadziła w 1889 II Międzynarodówka dla upamiętnienia wydarzeń z pierwszych dni maja 1886 w Chicago (USA). (Źródło: Wikipedia).

KLIKNIJ W OBRAZ BY OBEJRZEĆ UNIKATOWE NAGRANIE Z 1988 ROKU – uroczystą akademię w MDK, pochód 1-majowy ulicami miasta Koła, festyn majowy oraz występy muzyczne młodzieży w Parku 600-lecia, w tym zespołu WARTAKI:

Prezentowane poniżej zdjęcia pochodzą z historycznych albumów autorstwa Mariusza Kozajdy, wydanych pod szyldem Towarzystwa Przyjaciół Miasta Koła: „Koło – stare widoki miasta” (1999 rok) oraz „Dawne Koło” (2002 rok), ze zbiorów: Pana Adama Wilka, Pani Teresy Frątczak oraz Pani Marii Bilińskiej.

Jedne z najstarszych zdjęcia 1 majowe z Koła, jakie znamy, pochodzą ze zbiorów Wielkopolskiego Muzeum Walk Niepodległościowych w Poznaniu. Wcześniej były w zbiorach Stanisława Wilka z Koła, a udostępnione przez jego syna – Adama Wilka. Przedstawiają manifestację z roku 1936 na ul. Orlicz-Dreszera (obecnie ul. Toruńska). Przedwojenne kolskie pochody wyruszały spod budynku kamienicy zwanej powszechnie „cementówką” (obecnie przy ul. Toruńskiej 69, naprzeciwko dawnego PKS, obecnie marketu), gdzie była siedziba Polskiej Partii Socjalistycznej. Nazwa kamienicy wzięła się stąd, że dom ten był pierwszym budynkiem w Kole wykonanym z pustaków cementowo-żużlowych. W tamtym czasie był to szczyt nowoczesnego budownictwa. Na zdjęciu widać nie istniejącą drewnianą zabudowę obecnej ul. Toruńskiej, a w tle – okazały budynek niewiadomego przeznaczenia (być może jakiś spichlerz?).

Drugie zdjęcie pochodzi z tego samego źródła, ale z roku 1937 i przedstawia działacza socjalistycznego Romana Filiksa przemawiającego do zebranych na pl. Wolności (obecnie plac przed szkołą przy zbiegu ul. Szkolnej i ul Sienkiewicza). W tle widać kolumny jeszcze wówczas nie wykończonego budynku szkolnego.

Kolejne fotografie pochodzą już z lat powojennych, z różnego okresu, i przedstawiają pochody 1-majowe, tłumy mieszkańców w pochodach oraz oglądających te wydarzenia widzów. Na zdjęciach widać także 1-majowe tak zwane „trybuny honorowe”, na których stali przedstawiciele władz oraz zasłużeni „działacze” partyjni.

Z roku 1955 pochodzi zdjęcie przedstawiające pochód na ul. Sienkiewicza (ze zbiorów Pani Marii Bilińskiej):

Kilka zdjęć, przedstawiających festyn 1-Majowy w roku 1961, zawdzięczamy zdjęciom ze zbiorów Pani Teresy Frątczak:

Kolejne zdjęcia pochodzą ze zbiorów Pana Adama Wilka i przedstawiają pochody pierwszomajowe w latach 60-tych, 70-tych i 80-tych ubiegłego stulecia oraz majówki w muszli koncertowej, w lasku na Kaliskim Przedmieściu:

Opracował: MARIUSZ KOZAJDA