Ciekawą wystawę „Pamiętani Nieobecni” można oglądać w pięknych, ratuszowych, gotyckich piwnicach. Powstała z inicjatywy Dyrektora Muzeum Technik Ceramicznych w Kole Tomasza Nuszkiewicza. Dotyczy niezwykle ważnej – 80. rocznicy Zagłady Żydów Kolskich. Upamiętnia Żydów – mieszkańców Koła zamordowanych przez Niemców podczas II Wojny Światowej. Wystawa odbywa się pod patronatem Burmistrza M. Koła Krzysztofa Witkowskiego, a jej wernisaż zaszczycił swoją obecnością m.in. poseł Ziemi Kolskiej Leszek Galemba oraz Wiceprzewodniczący Rady Miasta Koła Artur Szafrański.

Żydzi mieszkali w Kole od zarania dziejów. Współtworzyli nasze miasto, budowali kulturę. Wciąż żyją niektórzy dawni mieszkańcy naszego grodu. Ich potomkowie szukają kontaktów z obecnymi mieszkańcami, chcą ocalić od zapomnienia historię miasta, w której się trwale zapisali.

Symboliczna ekspozycja w 80. rocznicę Zagłady Żydów Kolskich opowiada o życiu religijnym tej społeczności, kolskich synagogach, aktywności politycznej m. in. udziale w wyborach do Rady Miejskiej, zaangażowaniu społecznym – odczytach, przedstawieniach oraz działalności szkół – koedukacyjnego gimnazjum żydowskiego czy szkoły powszechnej Yavneh, klubów sportowych „Makabi”, „Hapoel” i „Gwiazda”. Wystawiona jest oryginalna menora chanukowa ofiarowana naszemu miastu przez p. Izziego Kerena – przedstawiciela społeczności potomków kolskich Żydów mieszkających w Izraelu. Materiały prezentowane na wystawie pochodzą ze zbiorów MTC, Biblioteki Narodowej, Instytutu Yad Vashem, Biblioteki Kongresu USA, Lwowskiej Narodowej Biblioteki Naukowej Ukrainy oraz prywatnej kolekcji Piotra Śniegockiego.

Ekspozycja prezentuje przede wszystkim międzywojnie i okupację. Jest podzielona na kilka części tematycznych. Stosy walizek i osobiste rzeczy w nieładzie symbolicznie nawiązują do tragicznego „końca” dla wielu ówczesnych mieszkańców…

Wystawę można oglądać w godzinach pracy Urzędu Miejskiego w Kole, a osoby zainteresowane oprowadzeniem po ekspozycji proszone są o kontakt z Muzeum Technik Ceramicznych, tel. 63 272 15 59 lub e-mail: muzeum@kolo.pl

Przy okazji wystawy, przybyli na jej wernisaż złożyli kwiaty pod tablicą upamiętniającą kolskich Żydów na ścianie kolskiego Ratusza.

Natomiast od 9 grudnia 2021 r. w Muzeum byłego niemieckiego Obozu Zagłady Kulmhof w Chełmnie nad Nerem zwiedzać można wystawę upamiętniającą kolskich Żydów – pierwsze ofiary niemieckiego obozu zagłady Kulmhof „Życie kolskich Żydów sprzed lat”, zorganizowaną przez Muzeum w Chełmnie oraz Miasto Koło.

Źródło: UM w Kole
Fot: MTC i Zbigniew Rapusta