5 lutego 1949 r., czyli dokładnie 70 lat temu – Sługa Boży ks. prymas Stefan Wyszyński po raz pierwszy gościł w naszym mieście i parafii farnej Podwyższenia Krzyża Świętego. Na plebani ugościł go ówczesny proboszcz kolski ks. kanonik Stanisław Śmietanko. Dziś właśnie jest ta rocznica, dlatego warto przypomnieć tamte dni.
Stefan Wyszyński urodził się w 1901 r., a po ukończeniu studiów w Wyższym Seminarium Duchownym we Włocławku – 3 sierpnia 1924 r. przyjął święcenia kapłańskiej we włocławskiej bazylice katedralnej i rozpoczął posługę w parafiach naszej diecezji. Po zakończeniu II wojny światowej pełnił funkcję rektora seminarium. W 1946 r. został mianowany biskupem diecezjalnym w Lublinie. Po śmierci prymasa Augusta Hlonda w 1948 r. został wybrany na jego następcę – jako arcybiskup gnieźnieński i warszawski.
2 lutego 1949 r. ks. abp Wyszyński odbył swój ingres do archikatedry gnieźnieńskiej, stając się kustoszem relikwii św. Wojciecha. W uroczystościach udział wzięło ponad 15 tysięcy wiernych i kilkaset pocztów sztandarowych. W Gnieźnie prymas przebywał do 5 lutego. Tego dnia prymas Wyszyński udał się w drogę do Warszawy, aby kanonicznie objąć również stołeczną katedrę.
Relację z podróży prymasa z Gniezna do Warszawy odnajdujemy w książce Ewy Czaczkowskiej „Kardynał Wyszyński. Biografia” (wydawnictwo Znak, Kraków 2013). Pierwszy postój miał miejsce w Witkowie, gdzie arcybiskupa powitali mieszkańcy składając mu życzenia. W tym czasie, na trasie z Gniezna do Wrześni, miał miejsce groźny wypadek. Ciężarówka wpadła na stalową linę rozciągniętą w poprzek jezdni pomiędzy drzewami. Samochód wpadł do rowu. Prawdopodobnie była to zasadzka Urzędu Bezpieczeństwa zastawiona na prymasa, który według oficjalnych informacji miał nocować właśnie we Wrześni.
Czarny buick z prymasem zatrzymał się na nocleg jednak nie we Wrześni, ale w Kole. Na plebani ugościł go ówczesny proboszcz kolski ks. kanonik Stanisław Śmietanko. Warto na marginesie zaznaczyć, że autorka biografii prymasa Wyszyńskiego popełniła „sympatyczny” błąd, nazywając naszą zabytkową świątynię „katedrą”. O poranku prymas wyruszył w dalszą drogę i szczęśliwie dotarł do stolicy, gdzie 6 lutego odbył się jego ingres ingres do prokatedry Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Józefa Oblubieńca (obecny kościół seminaryjny – archikatedra warszawska była wówczas w powojennej odbudowie).
Kolejna udokumentowana wizyta Prymasa Tysiąclecia w naszym mieście miała miejsce 21 maja 1968 r. w domu parafialnym w przy kościele farnym, na zaproszenie proboszcza ks. prałata Stanisława Piotrowskiego. Wówczas ks. kardynał Wyszyńskie spotkał się z kolskimi maturzystami i wręczył im świadectwa ukończenia nauki religii.
fot. ingres ks. abpa Wyszyńskiego do archikatedry gnieźnieńskiej w dniu 2 lutego 1949 r.
Marcin Nowacki (Koło)