Z długo oczekiwaną inicjatywą do władz Gminy Koło (wiejskiej) wystąpił Przewodniczący Rady Miejskiej w Kole Artur Szafrański. Kilka dni temu wysłał do Wójta Gminy Koło oraz do Przewodniczącej Rady Gminy Koło pismo, w którym zwrócił się o rozpatrzenie możliwości połączenia gminy wiejskiej z miejską w jeden organizm samorządowy.  Dałoby to dużo większe możliwości rozwoju, pozyskiwania pieniędzy ministerialnych i unijnych, ściągania inwestorów i tworzenia miejsc pracy dla mieszkańców. Istnienie dwóch samorządów od kilkudziesięciu lat ogranicza nas. Ale czy połączenie jest możliwe? Bez decyzji Rady Gminy i zgody mieszkańców terenów wiejskich nie będzie to możliwe. Ale czy radni i wójt będą chcieli zrezygnować z władzy, stanowisk i wszelkich apanaży?

Warto w tym miejscu przypomnieć, że dwaj ostatni burmistrzowie Miasta Koła: Mieczysław Drożdżewski i Stanisław Maciaszek w swoich kampaniach wyborczych zawierali sprawę połączenia gminy miejskiej z wiejską. Niestety, żaden z nich nie był konsekwentny w swoich działaniach. Nawet nie rozpoczęli starań w tym kierunku.

Kiedyś, w okresie PRL, łączenie terenów i gmin było dużo prostsze, bo nikt nikogo nie pytał o zdanie. Decyzje zapadały z góry i miały być realizowane w imię rozwoju. W ten sposób małe miasteczka, na przykład takie jak Konin (który niegdyś wielkością często był porównywalny z Kołem), po wojnie, gdy zostały miastami wojewódzkimi, rosły w siłę terytorialnie i demograficznie dzięki wchłanianiu okolicznych miejscowości i gmin. W taki właśnie sposób niewielki i senny Konin stał się dzisiejszym blisko 100-tysięcznym, tętniącym życiem miastem. I – trzeba obiektywnie przyznać – odbyło się to z korzyścią dla Konina i jego mieszkańców, ale także dla tych miejscowości, które zostały włączone w granice miasta.

Większość miast wielkości naszego Koła są to tworzące jeden organizm miasto i gmina. Jest to bardzo korzystny układ. Tymczasem Koło dusi się od lat w swoich granicach, nie mając dostatecznie dużych terenów inwestycyjnych by przyciągnąć poważnych inwestorów. Mamy niby stworzoną Specjalną Strefę Inwestycyjną, ale co z tego, skoro jest ona mała i nieuzbrojona. Łódzka Specjalna Strefa Inwestycyjna, Podstrefa Koło jest jedną z 44 podstref należących do Łódzkiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej i obejmuje swoją powierzchnią jedynie 13 ha. Podstrefa jest wyodrębnionym obszarem na terenie miasta, gdzie przedsiębiorcy mogą rozpocząć działalność na preferencyjnych warunkach i korzystać z pomocy publicznej. Jednak naprawdę duży i poważny inwestor chcący wybudować fabrykę potrzebuje np. 30 hektarów. Grunt 13 ha jest dla niego zbyt mały i nieatrakcyjny, co widać dziś, gdy kolska Podstrefa funkcjonuje już jakiś czas i nic w niej nie powstało. Takimi dużymi terenami dysponują sąsiednie gminy wiejskie, w tym Gmina Koło, jednak żadnemu z dotychczasowych burmistrzów Miasta Koła nie udało się porozumieć z władzami żadnej z okolicznych gmin w sprawie wspólnej polityki gruntowej w celu pozyskiwania inwestorów.

Wiejska Gmina Koło powstała w roku 1973 i ma około 102 km kw. 91% jej powierzchni zajmują użytki rolne, a 4% leśne. Gmina zajmuje 10% powierzchni Powiatu Kolskiego. Jak możemy dowiedzieć się z Wikipedii, Gmina Koło powstała z „Gminy Czołowo – dawnej gminy wiejskiej istniejącej do 1954 roku w woj. łódzkim i poznańskim. Nazwa gminy pochodzi od wsi Czołowo, lecz siedzibą władz gminy było Koło, które stanowiło odrębną gminę miejską. W okresie międzywojennym gmina Czołowo należała do powiatu kolskiego w woj. łódzkim. 1 kwietnia 1938 roku gminę wraz z całym powiatem kolskim przeniesiono do woj. poznańskiego.

Siedziba dawnej Gminy Czołowo – późniejszej Gminy Koło przy os. Nagórna w Kole istnieje do dziś przy skrzyżowaniu ulic Włocławska/Blizna/Jana Pawła II (zdjęcie archiwalne – fot. Mariusz Kozajda)

Po wojnie gmina zachowała przynależność administracyjną. Według stanu z dnia 1 lipca 1952 roku składała się z 22 gromad: Aleksandrówka, Borki, Bylice, Bylice kol., Czołowo, Dąbrowa, Dębno Królewskie, Dębno Poproboszczowskie, Dzierawy, Kaczyniec, Kamień, Kiejsze, Leśnica, Lipie Góry, Maliniec, Osiek Wielki, Osowie, Podlesie, Powiercie, Powiercie Kolonia, Rosocha i Ruchenna.

Gmina Czołowo została zlikwidowana 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin. Po ponownym reaktywowaniu gmin, z dniem 1 stycznia 1973 roku Gminy Czołowo już nie przywrócono, utworzono natomiast jej terytorialny odpowiednik – Gminę Koło.”

Jak można dowiedzieć się ze strony obecnej Gminy Koło, „obejmuje ona 31 miejscowości wiejskich, a obszar gminy podzielony jest administracyjnie na 24 sołectwa. Do największych obszarowo sołectw (pow. 550 ha) należą: Chojny, Ochle, Powiercie i Przybyłów.

W 2000 r. liczba ludności kształtowała się jeszcze poniżej 7.000.  Obecnie gminę zamieszkuje ponad 7.300 osób, dając stały, dobrze rokujący na przyszłość trend wzrostowy. Do największych pod względem zaludnienia ( powyżej 450 osób) należą sołectwa: Powiercie, Borki, Wrząca Wielka i Powiercie Kolonia.”

Jak można również przeczytać na BIP-ie samorządowym, „działalność gospodarcza prowadzona na terenie gminy charakteryzuje się dość dużym rozdrobnieniem. Większość firm działających na terenie Gminy Koło to małe, często jednoosobowe lub zatrudniające kilka osób, firmy.” Czy więc nie warto zrobić wszystko, by to zmienić, by ten teren rozkwitł gospodarczo i obfitował w miejsca pracy dla mieszkańców.”

Patrząc na mapę widać, że granica pomiędzy Gminą Miejską Koło a Gminą Koło (wiejską) jest umowna i iluzoryczna. Część zabudowy mieszkaniowej miasta Koła łagodnie i niezauważalnie przechodzi w zabudowę Gminy Koło, tak jak to jest np. w przypadku Powiercia Kolonii. Oba organizmy tworzą więc faktycznie całość, choć nie administracyjnie. Nie dość tego, część Gminy Koło jest jakby zupełnie oderwana od reszty terenu. Chodzi tu o Borki, Dzierawy, Ochle i Lubiny (patrz mapa poniżej).

By OpenStreetMap contributors – You may find a page on the OpenStreetMap wiki page for Koło (gmina wiejska), CC BY-SA 2.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=37206822