Wniosek o przeprowadzenie badań oraz prac poszukiwawczych w zabytkowej kamienicy przy ul. Grodzkiej 9, dawnej siedzibie zbrodniczych służb bezpieczeństwa PRL, złożył w imieniu radnych do Instytutu Pamięci Narodowej (IPN) Przewodniczący Rady Miejskiej w Kole Artur Szafrański. Przy okazji zwrócił uwagę na błędną lokalizację kolskiej siedziby UB na stronie „Śladami zbrodni – Instytut Pamięci Narodowej”, gdzie napisano, że było to na ul. Włocławskiej. Na budynku przy Grodzkiej w roku 1990 umieszczono pamiątkową tablicę poświęconą ofiarom UB i NKWD pomordowanym w tym miejscu kaźni. Co roku, przy okazji różnych uroczystości, składane są pod nią kwiaty i zapalane znicze. Pod spodem prezentujemy cały tekst listu z Rady Miejskiej w Kole do IPN. Czy warto prowadzić takie badania i poszukiwania? Oczekujemy na opinie Czytelników KK.

Prezentujemy treść pisma:

Wychodząc naprzeciw licznym prośbom mieszkańców miasta Koła oraz w dbałości o pamięć Polaków – mieszkańców miasta Koła – bestialsko pomordowanych w miejscach represji komunistycznych lat 1944-56, w imieniu Rady Miejskiej w Kole zwracam się z prośbą o przeprowadzenie badań historycznych w mieście Kole w budynku przy ul. Grodzkiej 9. 

Miejsce przy ul. Grodzkiej 9 jest byłą siedzibą NKWD i Urzędu Bezpieczeństwa – miejscem kaźni Polaków w latach 1945-1956, w której w sposób bestialski traktowani byli Polacy. Według informacji mieszkańców miasta Koła, świadków tamtych czasów, na terenie tym nadal mogą znajdować się szczątki osób zamordowanych i zakopanych na tym terenie, bądź zamurowanych w murach ww. budynku. W podobnych tego typu obiektach na terenie naszego kraju po przeprowadzonych badaniach okazywało się, że w takich miejscach istniały masowe groby lub pojedyncze pochówki. 

W związku z powyższym, zwracamy się z prośbą o przeprowadzenie prac poszukiwawczych oraz badań naukowych na terenie byłej siedziby NKWD i UB w Kole przy ul. Grodzkiej 9. Mamy nadzieję, że badania przeprowadzone przez Państwa ustalą m.in. co stało się z ciałami osób, które w latach 40. i 50. XX wieku zostały zabite w budynku aresztu bądź zmarły tam w wyniku metod śledczych komunistycznych służb bezpieczeństwa.

Dotychczasowe znane nam działania, realizowane na tym terenie to działania w ramach projektu „Poszukiwanie nieznanych miejsc pochówku ofiar terroru komunistycznego 1944–1956”. Jednak były to działania jedynie powierzchowne w głównej mierze skupiające się na wykonaniu dokumentacji fotograficznej bez istotnych badań budynku i rozpoznania terenu. Przy omawianiu tego aspektu należy również zaznaczyć, że informacja o ww. miejscu kaźni Polaków zamieszczona na stronie internetowej www.slady.ipn.gov.pl zawiera błędne informacje o jej lokalizacji. Siedziba ta, jak przedstawiono w niniejszym piśmie znajduje się na ul. Grodzkiej w Kole, a nie jak przedstawiono na stronie „Śladami zbrodni – Instytut Pamięci Narodowej”, na ul. Włocławskiej.