Jadąc przez nasze miasto, po zjechaniu z Mostu Kaliskiego i wjechaniu na Kaliskie Przedmieście, jednym z pierwszych domów, które widzimy, jest niewielki wiekowy  budynek położony tuż za rondem, gdzie od wielu lat był sklepik spożywczy. Mieszkańcy mówili o nim „sklep na dołku”. Dziś sklepiku już nie ma, a dotychczas bardzo zaniedbany budynek odzyskał po generalnym remoncie swoje pierwotne piękno.

Ten dom nie jest zwykłym starym budynkiem. To nie tylko zabytek i przykład pięknej architektury dawnego Koła, ale również świadek wielu wydarzeń i dom rodziny, która wówczas miała duże znaczenie w życiu i rozwoju naszego miasta.

Kaliskie Przedmieście to oficjalna nazwa tej dzielnicy. Ale od bardzo dawna ten rejon Koła mieszkańcy potocznie nazywają Mozajką. Nazwa ta wzięła się od nazwiska ówczesnego największego właściciela ziemskiego po tej stronie Warty. A nazywał się Mozajko. Stąd też wzięła się nazwa „Mozajka”. Dziś już niewiele osób młodych o tym wie i pamięta, a szkoda, że rodzice czy dziadkowie często nie przekazują im takich ciekawych informacji.

Rodzina ziemianina Mozajko mieszkała właśnie w tym domu „na dołku”. Niestety, przez wiele lat, gdy budynek należał do PSS „Społem”, powoli popadał w ruinę. Dopiero nowy właściciel niedawno zrobił remont generalny zabytkowego domu, dzięki czemu znów może cieszyć nasze oczy swoim pięknem. Przy okazji zostało uporządkowane podwórko posesji, a teren z tyłu zyskał nowe, estetyczne ogrodzenie.

A trzeba przyznać, że architektura domu jest niebanalna i bardzo ciekawa. To jeden z niewielu ocalałych w tej dzielnicy przedwojennych budynków, a na pewno jeden z piękniejszych i cenniejszych. Tym bardziej cieszy, że został uratowany od zniszczenia. Jest to dobry przykład, że gdy się chce, można z sercem zrobić remont zabytkowego budynku. Nawet w Kole, gdzie zabytkowy Stary Rynek wygląda jakby wczoraj przeszło przez niego tornado.

(k)